I/ THỊ TRƯỜNG VÀ VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG
Tải bản đầy đủ - 90trang
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Khi phân công lao động xã hội diễn ra mạnh mẽ, sản xuất, lưu thông phát triển, quan hệ
mua bán trao đổi phong phú, phức tạp hơn, khái niệm thị trường được các nhà kinh tế
học hiện đại nhìn nhận theo góc độ vĩ mô nền kinh tế như sau:
♦ Theo quan niệm kinh tế học hiện đại:
Thị trường là một quá trình mà người mua, người bán tác động qua lại lẫn nhau để xác
định giá cả và lượng hàng hoá mua bán.
♦ Theo từ điển kinh tế học Việt Nam :
Thị trường là nơi lưu thông tiền tệ là toàn bộ các giao dịch mua bán hàng hoá
♦ Theo định nghĩa của Hiệp hội quản trị Hoa Kỳ:
Thị trường là tổng hợp các lực lượng và các điều kiện trong đó người mua và người bán
thực hiện các quyết định chuyển hàng hoá, dịch vụ từ người bán sang người mua.
Ngoài ra còn các khái niệm thị trường khác :
♦ Theo quan điểm tiếp thị ( Marketing ): Thị trường bao gồm tất cả các khách hàng
tiềm năng cùng có một nhu cầu hay mong muốn cụ thể, sẵn sàng và có khả năng tham
gia trao đổi để thoả mãn nhu cầu và mong muốn đó.
Như vậy, theo quan điểm của marketing, khái niệm thị trường chỉ hướng vào người mua
(nhấn mạnh khâu tiêu thụ ) chứ không phải người bán, cũng không phải địa điểm hay
lĩnh vực như các khái niệm truyền thống. Thị trường ám chỉ một tổng thể những người
mua và tiêu dùng sản phẩm, họ có nhu cầu về sản phẩm và cần phải được thoả mãn.
♦ Theo quan điểm thương mại : Thị trường là tổng hợp các điều kiện kinh doanh thực
hiện sản phẩm xã hội trong một nền kinh tế còn sản xuất hàng hoá. Một định nghĩa khác
: Thị trường là một sự dàn xếp qua cạnh tranh mà theo đó người mua và người bán tác
động qua lại với nhau để đạt đến sự thoả thuận và quyết định về lượng và giá của hàng
hoá được trao đổi giữa họ .
Như vậy, nhận thấy trên thị trường bao giờ cũng có hai phía, hai cực tác động qua lại với
nhau thông qua “ tổng họp các điều kiện” hay “ một sự dàn xếp” để “thực hiện sản phẩm
xã hội” hay “ đạt đến sự thoả thuận trong trao đổi”. Hai cực đó là sản xuất và tiêu dùng,
hàng và tiền, người bán và người mua . Nói cách khác, thị trường là hình thức thể hiện
của cung , cầu và cơ chế của mối quan hệ giữa cung và cầu. Cung và cầu là nội dung của
thị trường. Quan hệ vận động giữa cung và cầu tạo thành quy luật của thị trường.
Tóm lại, dù được xét dưới góc độ của các nhà kinh tế hay các nhà quản lý doanh nghiệp
thì thị trường phải được thể hiện qua ba yếu tố sau:
→
→
Phải có khách hàng
Khách hàng phải có nhu cầu chưa được thoả mãn
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
→
Khách hàng phải có khả năng thanh toán cho việc mua hàng.
Như vậy, thị trường là một phạm trù kinh tế khách quan, gắn bó chặt chẽ với khái niệm
phân công lao động xã hội. Ở đâu có phân công lao động xã hội và sản xuất hàng hoá thì
ở đó có thị trường.
1.2- Vai trò và chức năng của thị trường :
Vai trò của thị trường :
Thị trường có vai trò rất quan trọng đối với sản xuất hàng hoá, kinh doanh và quản lý
kinh tế. Quá trình tái sản xuất hàng hoá gồm: sản xuất, phân phối, lưu thông trao đổi và
tiêu dùng. Thị trường nằm trong khâu lưu thông, như vậy, thị trường là một khâu tất yếu
của tiêu dùng hàng hoá. Thị trường chỉ mất đi khi sản xuất hàng hoá không còn. Vì thế,
không thể và không nên coi phạm trù thị trường chỉ gắn liền với nền kinh tế hàng hoá tư
bản chủ nghĩa. Thị trường là “chiếc cầu nối” giữa sản xuất và tiêu dùng, là mục tiêu của
quá trình sản xuất, để sản xuất ra hàng hoá xã hội phải chi phí sản xuất, chi phí lưu
thông, thị trường là nơi kiêm nhiệm các chi phí đó, thực hiện các yêu cầu tiết kiệm lao
động xã hội.
Thị trường không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động mua bán mà nó còn thể hiện mối quan
hệ hàng hoá tiền tệ. Do đó, thị trường được coi là môi trường kinh doanh. Thị trường là
khách quan, từng cơ sở sản xuất kinh doanh không có khả năng làm thay đổi thị trường
mà nó phải thay đổi để thích ứng với thị trường.
Trong quản lý kinh tế, thị trường có vai trò hết sức quan trọng, thị trường là đối tượng là
căn cứ của kế hoạch hoá. Cơ chế thị trường là cơ chế quản lý nền kinh tế hàng hoá. Thị
trường là công cụ bổ sung cho công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế nhà nước, là nơi nhà
nước tác động vào quá trình kinh doanh cơ sở.
Các chức năng của thị trường :
Chức năng thừa nhận:
Hàng hoá được sản xuất ra, người sản xuất phải bán nó, việc bán hàng được thừa nhận
thông qua chức năng thừa nhận của thị trường. Thị trường thừa nhận nghĩa là người mua
người mua chấp nhận thì cũng có nghĩa là về cơ bản quá trình tái sản xuất xã hội của
hàng hoá đã hoàn thành. Thị trường thừa nhận không phải là thừa nhận thụ động các kết
quả của quá trình tái sản xuất, quá trình mua bán mà thông qua sự hoạt động của các
quy luật kinh tế thị trường, thị trường còn kiểm tra kiểm nghiệm quá trình tái sản xuất,
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
quá trình mua bán đó. Thông qua chức năng thừa nhận của thị trường các hàng hoá hình
thành nên các chức năng trao đổi giá trị, giá trị trao đổi là cơ sở quan trọng để hình
thành nên cơ cấu sản phẩm, các quan hệ tỷ lệ về kinh tế trên thị trường.
Chức năng điều tiết kích thích:
Nhu cầu trên thị trường là mục đích của quá trình tái sản xuất. Thị trường là tập hợp các
hoạt động cuả các quy luật kinh tế trên thị trường. Do đó thị trường vừa là mục tiêu, vừa
tạo ra động lực để thực hiện các mục tiêu đó. Đó là cơ sở quan trọng để chức năng điều
tiết và kích thích của thị trường phát huy tác động và thể hiện :
-
Thông qua nhu cầu thị trường, người sản xuất chủ động di chuyển tư liệu sản xuất,
vốn và lao động từ ngành này sang ngành khác, từ sản phẩm này sang sản phẩm khác để
có lợi nhuận cao.
- Thông qua các hoạt động của các quy luật kinh tế thị trường, người sản xuất có lợi
thế trong cạnh tranh sẽ tận dụng khả năng của mình để phát triển sản xuất. Ngược lại
những người sản xuất chưa tạo được lợi thế trên thị trường cũng phải vươn lên để thoát
khỏi nguy cơ phá sản.Trong quá trình tái sản xuất, không phải người sản xuất lưu thông
chỉ ra cách chi phí như thế nào cũng được xã hội thừa nhận. Thị trường chỉ chấp nhận ở
mức thấp hơn hoặc bằng mức xã hội cần thiết do đó thị trường có vai trò vô cùng quan
trọng đối với việc kích thích tiết kiệm chi phí, tiết kiệm lao động.
Chức năng thực hiện :
Hoạt động mua bán là hoạt động lớn nhất, bao trùm cả thị trường. Thực hiện hoạt động
này là cơ sở quan trọng có tính quyết định đối với việc thực hiện các quan hệ khác.
Thông qua chức năng thực hiện của thị trường, các hàng hoá hình thành lên các giá trị
trao đổi của mình. Giá trị trao đổi là cơ sở hình thành nên cơ cấu sản phẩm, các quan hệ
tỷ lệ kinh tế thị trường.
Chức năng thông tin :
Thị trường thông tin về : tổng số cung và cầu, cơ cấu của cung vầ cầu đối với từng hàng
hoá, gía cả thị trường, chất lượng sản phẩm, hướng vận động của hàng hoá, các quan hệ
về tỷ lệ sản phẩm…
Thông tin thị trường có vai trò vô cùng quan trọng đối với quản lý kinh tế. Trong
quản lý kinh tế, một trong những nội dung quan trọng nhất là ra quyết định thì cần phải
có thông tin. Các dữ liệu thông tin quan trọng là thông tin thị trường. Bởi vì các dữ liệu
thông tin đó khách quan, được xã hội thừa nhận.
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
2/Phân loại và phân đoạn thị trường :
2.1- Phân loại thị trường ( Market Classification):
Trên thực tế có nhiều cách phân loại thị trường và theo nhiều tiêu thức khác nhau. Có
thể đơn cử dưới đây một vài cách phân loại phổ biển.
♦ Theo đối tượng mua bán:
Thị trường bao gồm :
- Thị trường hàng hoá : đây là thị trường có quy mô lớn nhất, rất phức tạp và tinh vi.
Trong thị trường này diễn ra các hoạt động mua bán hàng hoá với mục tiêu thoả mãn
nhu cầu về vật chất.
- Thị trường tiền tệ, tín dụng: là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi tiền tệ, trái
phiếu.v.v.. là thị trường quan trọng quyết định sự phát triển kinh tế xã hội.
- Thị trường lao động: ở đây xuất hiện mối quan hệ về mua bán sức lao động. Thị
trường này gắn với nhân tố con người, nhân cách, tâm lý, thị hiếu..
Thị trường này chịu ảnh hưởng của một số quy luật đặc thù.
- Thị trường chất xám: diễn ra sự trao đổi tri thức, mua bán bản quyền kĩ thuật, bằng
phát minh, sáng chế… Dưới sự phát triển như vũ bão của khoa học thì thị trường này trở
thành trọng điểm, quyết định sự phát triển tri thức của toàn nhân loại.
♦ Theo góc độ sử dụng hàng hoá :
Có thể chia khái quát gồm : thị trường hàng hoá và thị trường dịch vụ.
Thị trường hàng hoá bao gồm:
- Thị trường tư liệu tiêu dùng: những mặt hàng phục vụ đời sống tiêu dùng xã hội đều
được mua bán trao đổi qua thị trường này. Đây là loại hàng cuối cùng nhằm thoả mãn
nhu cầu tiêu dùng.Với thị trường này, mức sống ngày càng cao thị trường ngày càng mở
rộng . Thị trường hàng tiêu dùng này xét theo mức độ
cấp thiết của nhu cầu lại chia làm ba thị trường :
٠ Thị trường hàng cấp 1: chủ yếu là loại hàng ngắn ngày phục vụ cho 3 loại nhu cầu :
ăn, mặc, học.
٠ Thị trường hàng cấp 2 : chủ yếu là hàng lâu năm phục vụ cho nhu cầu : ở và đi lại.
٠ Thị trường hàng cấp 3 : là hàng xa xỉ đắt tiền.
- Thị trường tư liệu sản xuất : Đây là thị trường hàng công nghiệp bao gồm nguyên
nhiên vật liệu và máy móc thiết bị. Cả nguyên nhiên vật liệu và máy móc thiết bị lại có
thể chia ra loại dành cho công nghiệp nặng và dành cho công nghiệp nhẹ. Có thể thấy thị
trường này là nền tảng cho sự phát triển của xã hội, là tiền đề phát triển thị trường tiêu
dùng, thị trường này luôn luôn tạo ra lợi nhuận gián tiếp thúc đẩy nền kinh tế đi lên.
Thị trường dịch vụ : bao gồm dịch vụ tiêu dùng , dịch vụ thương mại và dịch vụ sản
xuất.
♦ Theo tính chất sản phẩm :
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Trên thực tế có hàng triệu loại sản phẩm khác nhau, để phân loại thị trường phải nghiên
cứu theo từng nhóm sản phẩm:
-
Thị trường sản phẩm hữu hình (thị trường hàng hoá thông thường ) gồm những cái
nhìn thấy được hình dáng, kích cỡ, màu sắc như: lương thực, thực phẩm, hàng may
mặc…
- Thị trường sản phẩm vô hình (thị trường dịch vụ ) gồm những cái không thể nhìn
thấy một cách thông thường như : giấy phép, bằng sáng chế, bản quyền, bí quyết kĩ
thuật…v.v…
♦ Theo mối quan hệ cung cầu:
- Thị trường thực tế: là bộ phận trong đó trên thực tế khách hàng đã mua hàng, yêu
cầu của họ đã được đáp ứng thông qua việc cung ứng hàng hoá dịch vụ.
- Thị trường tiềm năng: bao gồm bộ phận thị trường thực tế cộng với bộ phận khách
hàng có nhu cầu nhưng chưa được đáp ứng.
- Thị trường lý thuyết : bao gồm thị trường tiềm năng cộng với bộ phận khách hàng có
nhu cầu nhưng chưa có khả năng thanh toán.
♦ Theo phương thức giao dịch:
Bao gồm các thị trường như :
- Thị trường buôn bán.
- Thị trường bán lẻ.
- Thị trường sở giao dịch
- Thị trường đấu giá, đấu thầu…
Mỗi loại này có sự khác nhau về giá cả, dung lượng, đặc điểm giao dịch..
♦ Theo quá trình sản xuất :
- Thị trường nguyên liệu
- Thị trường bán thành phẩm
- Thị trường thành phẩm.
Các thị trường này có biến động khác nhau về thời gian mức độ, tốc độ.
♦ Theo phạm vi lãnh thổ:
- Thị trường quốc tế : là nơi các công ty đa quốc gia và xuyên quốc gia kinh doanh, là
nơi giao lưu kinh tế quốc tế, là nơi quyết định giá cả quốc tế hàng hoá. Ngoài những quy
luật của thị trường, thị trường quốc tế chịu sự tác động của các thông lệ quốc tế và biến
đổi theo từng quốc gia đặc thù.
- Thị trường quốc gia: là nơi diễn ra các hoạt động mua bán trong phạm vi quốc gia,
là thị phần của thị trường quốc tế, chịu sự biến động, chi phối của từng quốc gia. Ngày
nay hầu như thị trường quốc gia không tồn tại độc lập, xu thế toàn cầu hoá nền kinh tế
thế giới, các quốc gia tất yếu phải hội nhập.
♦ Theo không gian địa lý:
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
♦
Thị trường thế giới ( thị trường toàn cầu )
Thị trường khu vực ( Bắc Mỹ, Tây Âu, Đông Nam Á…)
Thị trường từng quốc gia ( Việt Nam , Thái Lan…)
Thị trường địa phương(Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, miền Bắc, miền Nam)
Theo trình độ phát triển kinh tế :
♦
Thị trường các nước phát triển cao : nhóm G7
Thị trường các nước phát triển : Thuỵ Điển, Thuỵ Sĩ, Đam Mạch..
Thị trường các nước NICS : Singapore, Hàn Quốc, Mehico…
Thị trường các nước đang phát triển : Trung Quốc, Ấn Độ…
Thị trường các nước chậm phát triển: Xô-ma-li, Mô-ri-ta-ni…
Theo tính chất khu vực:
Theo tính chất khu vực, dựa trên sự tồn tại của hai hệ thống xã hội song song trước đây,
người ta chia thành thị trường khu vực I và thị trường khu vực II :
-
Thị trường khu vực I : là thị trường mà hàng hoá được buôn bán trong phạm vi các
nước xã hội chủ nghĩa.
- Thị trường khu vực II : là thị trường mà hàng hoá được buôn bán ngoài phạm vi các
nước xã hội chủ nghĩa.
Ngoài các cách phân loại trên còn có nhiều cách phân loại thị trường khác như :
Thị trường độc quyền và thị trường cạnh tranh ; thị trường hoàn hảo và thị trường
không hoàn hảo ; thị trường đóng và thị trường mở…v..v.
2.2- Phân đoạn thị trường ( Market Segmentation) :
a/ Khái niệm phân đoạn thị trường:
Sự phát triển mạnh mẽ về khoa học – công nghệ dẫn đến sản phẩm ngày càng có chất
lượng cao, phong phú về chủng loại nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của con người.
Phạm vi trao đổi của sản phẩm phát triển cả bề rộng lẫn chiều sâu. Do vậy việc phân loại
sản phẩm một cách khái quát, việc nghiên cứu tổng hợp thị trường chưa thể cung cấp
những thông tin đầy đủ cho hoạt động kinh doanh. Phân đoạn thị trường là thực sự cần
thiết để doanh nghiệp lựa chọn được thị trường mục tiêu có hiệu quả trên cơ sở thoả
mãn tốt nhất nhu cầu phong phú đa dạng.
Phân đoạn thị trường là quá trình phân chia người tiêu dùng thành nhóm trên cơ sở
những điểm khác biệt về nhu cầu, về tính cách hay hành vi.
Nói một cách khác phân đoạn thị trường là kỹ thuật chia nhỏ một thị trường thành
những đoạn khác biệt và đồng nhất. Như vậy, lý do phải phân đoạn thị trường là :
→
Những người tiêu dùng rất đông.
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Người tiêu dùng là dân cư của cả một thành phố, một quốc gia có thể được xác định qua
dân số của thành phố, quốc gia đó. Đối với những hãng lớn hoạt động kinh doanh quốc
tế người tiêu dùng có thể phải đáp ứng nhu cầu cho cả thế giới.
→
→
Những người tiêu dùng rất đa dạng về nhiều mặt :
- Đa dạng về tài chính, mức thu nhập.
- Đa dạng về nhu cầu tiêu dùng
- Đa dạng về quan niệm tiêu dùng
- Đa dạng về thói quen tiêu dùng
Do khả năng thực tế của doanh nghiệp:
Thông thường mỗi doanh nghiệp không đủ sức để chạy theo thực tế để đáp ứng nhu cầu
cho tất cả các khách hàng. Doanh nghiệp không đủ sức để có đủ cấp loại sản phẩm
riêng, mức giá riêng, kênh phân phối và quảng cáo riêng cho từng thành viên tiêu dùng
cụ thể.
→
Do các giải pháp tối ưu nhất đối với doanh nghiệp
Do khác nhau giữa đòi hỏi khách quan và khả năng có hạn của doanh nghiệp, để thoả
mãn tốt nhất nhu cầu thị trường, mở rộng thị phần và doanh số, cách tích cực nhất là
phân đoạn thị trường và chọn một nhóm khách hàng phù hợp nhất.
Từ những lý do trên, phân đoạn thị trường rất cần thiết để đảm đảo hiệu quả kinh doanh,
do đó việc phân đoạn thị trường phải đáp ứng những yêu cầu sau :
- Tính chính xác: (tính đo lường được) việc phân đoạn phải thể hiện được khả năng có
thể đo lường, tính toán chính xác quy mô và hiệu quả.
- Tính tối ưu ( tính quan trọng ) phân đoạn thị trường phải đảm bảo được
yêu cầu thết thực về khả năng sinh lợi và có hiệu quả.
- Tính tác nghiệp ( tính tiếp cận được ) tức là doanh nghiệp phải nhận biết và phục vụ
được đoạn thị trường bằng khả năng hoạt động chuyên môn nghiệp vụ hiện có.
- Tính khả thi (Tính thích đáng ) tức là đoạn thị trường phải bao gồm khách
hàng có nhu cầu đồng nhất, phân biệt rõ sự khác biệt giữa các nhóm khách hàng về đặc
diểm tiêu dùng sản phẩm, những khác biệt phải có cơ sở để doanh nghiệp có chính sách
khác biệt về sản phẩm, gía cả và phân phối quảng cáo.
b/ Các tiêu thức, kỹ thuật và phương pháp phân đoạn thị trường :
♦ Các tiêu thức phân đoạn thị trường :
Các tiêu thức phân đoạn chủ yếu thường gặp là :
٠ Phân đoạn theo tiêu thức địa lý : Nước, vùng, thành phố, khí hậu…
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
٠ Phân đoạn theo dân số-xã hội: độ tuổi, giới tính, quy mô gia đình…
٠ Phân đoạn theo kinh tế- xã hội: thu nhập bình quân đầu người, tổng sản phẩm quốc
dân, trình độ văn hoá, tôn giáo …
٠ Phân đoạn theo tâm lý học: lối sống, động cơ, quan điểm, sự quan tâm…
٠ Phân đoạn theo hành vi tiêu dùng: lý do mua hàng, lợi ích tìm kiếm, số lượng và tỷ
lệ tiêu dùng, mức độ trung thành với nhãn hiệu…
♦ Kỹ thuật phân đoạn thị trường :
Dựa vào các tiêu thức để phân đoạn ta có thể phân đoạn thị trường dựa vào những kỹ
thuật sau :
٠ Chọn những tiêu thức điển hình nhất
Những tiêu thức này đảm bảo tính thích đáng và tính tác nghiệp.
٠ Xác định rõ phạm vi tiêu thức.
Mỗi tiêu thức sẽ có những phạm vi và nhu cầu khác nhau đối với sản phẩm .
٠ Xếp những thành viên theo từng đoạn.
Mỗi đoạn là có bao nhiêu, nhu cầu ra sao , khả năng như thế nào …
٠ Phối hợp các tiêu thức (nếu có thể)
٠ Kiểm tra kết quả phân đoạn
Kiểm tra toàn bộ việc lựa chọn tiêu thức với những phân đoạn tương ứng, kiểm
tra tính hợp lý của việc phối hợp các tiêu thức và đánh giá kết qủa số phân đoạn
cuối cùng.
♦ Phương pháp phân đoạn thị trường :
Phương pháp phân đoạn thị trường được rút ra từ các kỹ thuật phân đoạn thị trường nêu
trên. Ta có thể thấy có 2 phương pháp phân đoạn thị trường phổ biến:
Phương pháp phân chia: dựa vào các tiêu thức phân chia thị trường thành nhiều đoạn
tương ứng với từng tiêu thức. Phương pháp này đòi hỏi lựa chọn các tiêu thức trung tâm,
xác đáng. Sau đó kết hợp các tiêu thức thành đoạn của thị trường .
Phương pháp tập hợp : Với phương pháp này người ta lập thành một nhóm các cá
nhân trong toàn bộ thị trường theo sự giống nhau. Dựa vào sự giống nhau của một hoặc
một số đặc điểm tiêu dùng để phân đoạn thị trường.
3/Các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường của một Doanh nghiệp:
Thị trường là khái niệm rất phức tạp và các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường cũng rất
phức tạp và phong phú. Để nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng tới thị trường cần phân
loại các nhân tố đó.
a/ Căn cứ vào sự tác động của lĩnh vực thị trường :
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Căn cứ vào sự tác động của lĩnh vực thị trường người ta đưa ra các nhân tố thuộc về
kinh tế, chính trị, xã hội, tâm sinh lý…
٠ Các nhân tố về kinh tế: có vai trò quyết định bởi vì nó tác động trực tiếp tới cung và
cầu sản phẩm hàng hoá .
٠ Các nhân tố về chính trị xã hội cũng có ảnh hưởng to lớn tới thị trường.
Các nhân tố này thường được thể hiện qua chính sách tiêu dùng, quan hệ quốc tế, chiến
tranh và hoà bình..v..v..Nhân tố chính trị xã hội tác động trực tiếp tới kinh tế và do đó
cũng tác đông trực tiếp đến thị trường.
٠ Các nhân tố về tâm lý, sinh lý : tác động mạnh mẽ tới người tiêu dùng và do đó tác
động mạnh mẽ tới nhu cầu và mong muốn trên thị trường.
٠ Các nhân tố về thời tiết, khí hậu cũng ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu
dùng, tới nhu cầu và mong muốn. Ngoài ra, nó còn ảnh hưởng mạnh mẽ tới
sản xuất, tới cung của thị trường.
b/ Căn cứ theo tính chất quản lý và cấp quản lý:
Căn cứ theo tính chất quản lý và cấp quản lý chia ra thành các nhân tố thuộc quản lý vĩ
mô và các nhân tố thuộc quản lý vi mô.
٠ Các nhân tố thuộc quản lý vĩ mô là các chủ trương chính sách, biện pháp của nhà
nước tác động vào thị trường. Thực chất là những nhân tố này thể hiện sự quản lý, sự
điều tiết của nhà nước đối với thị trường. Tuỳ theo điều kiện cụ thể của từng nước, từng
thị trường, từng thời kỳ mà các chủ trương chính sách và biện pháp của Nhà nước tác
động vào thị trường sẽ khác nhau. Song những chính sách , biện pháp hay được sử dụng
là : thuế, quỹ điều hoà giá cả, trợ giá ( bảo hiểm giá ), kho đệm… Mỗi biện pháp có vai
trò khác nhau đối với thị trường, song nhìn chung các biện pháp này tác động trực tiếp
vào cung hoặc cầu và do đó tác động gián tiếp vào giá cả. Đó là ba yếu tố quan trọng
nhất của thị trường .
٠ Các nhân tố thuộc quản lý vi mô: Những nhân tố này tạo ra môi trường cho kinh
doanh, đó cũng là những nhân tố mà các cơ sở kinh doanh sử dụng. Những nhân tố này
rất phong phú và phức tạp. Đó thường là chính sách sản phẩm, phân phối hàng hoá, giá
cả, quảng cáo, các bí quyết cạnh tranh… Đó cũng chính là chiến lược, chính sách, biện
pháp để các cơ sở kinh doanh tiếp cận và thích ứng với thị trường.
II/THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ MỘT SẢN PHẨM
Đối với một doanh nghiệp kinh doanh hoạt động quốc tế, thị trường mục tiêu chính là
thị trường quốc tế. Vì vậy, các doanh nghiệp này phải luôn quan tâm đến thị trường mục
tiêu và tìm cách nắm giữ thị trường mục tiêu đó.
1/ Khái niệm thị trường quốc tế
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Như đã biết, nếu phân loại thị trường theo phạm vi lãnh thổ thì thị trường bao gồm thị
trường quốc tế và thị trường quốc gia. Như vậy, khái niệm thị trường quốc tế được xây
dựng trên cơ sở thị trường nói riêng, được bổ sung thêm những
đặc điểm riêng do phạm vi quốc tế của nó quy định.
Xét dưới góc độ của các nhà nghiên cứu kinh tế : “ Thị trường quốc tế là nơi diễn ra các
hoạt động trao đổi mua bán giữa các quốc gia, là nơi các công ty đa quốc gia và xuyên
quốc gia kinh doanh, là nơi giao lưu kinh tế quốc tế và là nơi quyết định giá cả quốc tế
của hàng hoá ”
Xét dưới góc độ của các nhà quản lý doanh nghiệp: “Thị trường quốc tế của doanh
nghiệp là tập hợp những khách hàng nước ngoài tiềm năng của doanh nghiệp đó”
2/Cấu trúc thị trường quốc tế :
Theo định nghiã trên nếu thị trường quốc tế được coi là tập hợp khách hàng nước ngoài
hiện tại và tương lai của doanh nghiệp thì có thể tiếp tục phân tích những nhóm khách
hàng này để phân chia thành những nhóm khách hàng tương đối thuần nhất theo những
cấu trúc nhất định. Việc phân đoạn thị trường theo cấu trúc sẽ cho phép doanh nghiệp
xác định rõ hơn mục tiêu cần chiếm lĩnh trong tương lai và các biện pháp để thực hiện
mục tiêu đó. Cấu trúc của tập hợp khách hàng có thể phân tích theo nhiều giác độ khác
nhau, ở đây xét theo mức độ tiêu dùng sản phẩm của doanh nghiệp và lúc đó thị trường
bao gồm các bộ phận hợp thành sau : ( Xem sơ đồ)Sơ đồ : CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG
CỦA DOANH NGHIỆP
Thị trường
không
tiêu dùng
tuyệt đối
Thị trường
không
tiêu dùng
tương đối
Thị trường
lý thuyết
của
sản phẩm
Thị trường
hiện tại
của
doanh nghiệp
Thị trường
Thị trường
xuất)
hiện tại
của
sản phẩm
hiện tại của
đối thủ
cạnh tranh
Thị trường
tiềm năng
của
doanh
nghiệp
Thị trường
tiềm năng
lý thuyết
của
doanh
nghiệp
Toàn bộ
dân cư
(nếu sản phẩm
đang xét
là vật phẩm
tiêu dùng)
hoặc
toàn bộ
doanh nghiệp
(nếu sản phẩm
đang xét là
tư liệu sản
trong vùng
lãnh thổ
nghiên cứu
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/
Nội dung các đoạn thị trường trong sơ đồ trên như sau :
a/ Thị trường sản phẩm:
Sản phẩm ở đây được hiểu là một hay một nhóm sản phẩm cùng loại. Nếu sản phẩm là
vật phẩm tiêu dùng thì phải xét từ tổng thể dân cư vùng lãnh thổ đang xét, còn nếu sản
phẩm là tư liệu sản xuất thì phải bắt đầu xét từ tổng thể các doanh nghiệp trong vùng đó
có sử dụng loại tư liệu sản xuất đó. Trước hết cần loại trừ tập hợp những người hoặc
doanh nghiệp không tiêu dùng tuyệt đối. Đây là những khách hàng mà trong mọi trường
hợp đều không quan tâm đến sản phẩm của doanh nghiệp vì những lý do khác nhau như
giới tính, lứa tuổi, nơi cư trú…hoặc các đặc trưng cá biệt khác. Sự loại trừ này cho ta thị
trường lý thuyết về sản phẩm đang xét biểu hiện số lượng khách hàng tối đa và số lượng
tiêu dùng tối đa đối với sản phẩm đó.
Tiếp theo cần xác định thị trường không tiêu dùng tương đối là tập hợp những người và
doanh nghiệp hiện tại không tiêu dùng loại sản phẩm đó vì nhiều lý do khác nhau, chẳng
hạn :
٠
٠
٠
٠
٠
Vì thiếu thông tin về sản phẩm
Vì thiếu khả năng tài chính
Vì chất lượng chưa đạt yêu cầu
Vì thiếu mạng lưới cung ứng sản phẩm
Vì thói quen, tập quán tiêu dùng.v.v…
Xác định thị trường không tiêu dùng tương đối là khá khó khăn song lại rất cần thiết đối
với doanh nghiệp để tìm nguyên nhân không tiêu dùng của khách hàng, đưa ra những
biện pháp khắc phục (như tăng cường quảng cáo, giảm giá, mở rộng hệ thống phân
phối.v.v..) nhằm thu hẹp đoạn thị trường này.
Sau khi loại trừ được thị trường không tiêu dùng tương đối ta được thị trường hiện tại
của sản phẩm đang xét, tuy nhiên doanh nghiệp cần quan tâm đến các yếu tố ảnh hưởng
đặc biệt là các đối thủ cạnh tranh. Đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp có thể là những
nhà sản xuất và kinh doanh khác hoặc có thể là các sản phẩm có khả năng thay thế cho
sản phẩm đang xét.
Tài liệu này được tải miễn phí từ website http://luanvanpro.com/ và http://tailieupro.vn/